Усан сан бүхий газар
Õýíòèé àéìãèéí ãàäàðãûí óñ íü Íîìõîí äàëàé, Õîéä ìºñºí äàëàé, Òºâ Àçèéí ãàäàãø óðñãàëã¿é àé ñàâä õàìðàãääàã. Ìîíãîëä òîìîîõîíä òîîöîãäîõ Îíîí, Õýðëýí, Óëç ãîë Íîìõîí äàëàéí àé ñàâä, Ìèíæ ãîë, ò¿¿íèé öóòãàë ãîëóóä Õîéä ìºñºí äàëàéí àé ñàâä, Òºâ Àçèéí ãàäàãø óðñãàëã¿é àé ñàâä Õýíòèé àéìãèéí óðä õýñýã áóþó Äàðõàí, Гàëøàð ñóìûí багахан íóòàã äýâñãýð õàìðàãääàã. Номхон далайн ай савын голууд өндөр уулсаас эх авч урсах тул ихэнхдээ голын сүлжээ их шигүү, урсгал хурдтай, уналт ихтэй байдаг.
Аймгийн нутгаар Хэрлэн гол 580 орчим км, түүний цутгал Тэнүүн, Тэрэлж, Мөрөн, Цэнхэр, мөн Онон гол 390 гаруй км урсах бөгөөд түүний цутгалууд Хурх, Шуус, Барх, Балж болон Улз, Минж голууд урсана. Нуурууд гэвэл Гурваннуур, Хар зүрхний хөх нуур, Гүрмийн нуур, Аварагын нуур болон Хэрлэнгийн савд жижиг нуурууд олон бий. Хэнтий аймаг бол манай аймгийн рашаан ус элбэгтэй аймгийн нэг юм. Энд Гурван нуур, Улаалзгана, Онон,Тард , Арангат, Тосон нуур, зэрэг рашаан байна.
Гадаргын ус
Õýíòèé àéìãèéí óñàí ñàí á¿õèé àíãèëëûí ãàçàð íü íèéò íóòàã äýâñãýðèéí 1.1% áóþó 88.4ìÿí.ãà буюу 884.000.000 м2 талбай ýçýëíý. ¯¿íèé 81.2 ìÿí.ãà áóþó 91.9%-èéã ãîë ìºðºí, 7.0ìÿí.ãà áóþó 7.9%-èéã íóóð,öººðºì, òîéðîì, 182.3 ãà áóþó 0.2%-èéã ãîðõè, áóëàã, øàíä, ðàøààí òóñ òóñ ýçýëäýã.
Аймгийн хэмжээнд 2019 îíä ãàäàðãûí óñíû òîîëëîãîîð Õýíòèé àéìàãò äàâõàðäñàí òîîãîîð 416 ãîë, 907 áóëàã, 24 ðàøààí, 326 íóóð, 9 хөв íèéò 1682 ãàäàðãûí óñíû îáüåêò òîîëîãäñîí áàéíà.
УСТ ЦЭГИЙН МЭДЭЭЛЭЛ -2019 ОН
Хөв цөөрөм судалгаа
Усан сан бүхий газрын энгийн болон онцгой хамгаалалтын бүс тогтоох
Хэнтий аймгийн усан сан бүхий газарт Аймгийн ИТХ-ын 2016 оны 05 сарын 12-ны өдрийн 03 дугаар тогтоол, 2020 оны 04 сарын 08-ны өдрийн 05 дугаар тогтоолоор Усны тухай хуулийн 22.1 дугаар заалт, Байгаль орчин, ногоон хөгжил, аялал жуулчлалын сайд, барилга, хот байгуулалтын сайдын хамтарсан 2015 оны А-230/127 тушаалыг үндэслэн онцгой хамгаалалтын бүсийг 50м, энгийн хамгаалалтын бүсийг 200м-ээр тогтоосон. 2016 онд томоохон гол, нуур, булгийн эхэд хамгаалалтын бүс тогтоож байсан бол 2020 онд жижиг гол горхи, цутгал голууд болон булгийн эхийн урсацад нэмж тогтоосон.
